Para Koleksiyonunda Dikkat Edilecek Kriterler

Dünya'da yüzyıllardır madeni para darp edilmekte ve kağıt para basılmaktadır. Her ülkenin ayrı parası vardır. İhtiyaca göre her sene veya bir kaç yılda bir para basılmıştır. İhtiyaca göre değişik nominal değerlere sahip paralar basılmıştır. İhtiyaca göre değişik boyutlarda veya değişik madenlerden oluşan paralar basılmıştır. Değişik desenlerde paralar basılmıştır. Değişik kenar yazısı veya deseni farklı paralar basılmıştır. Değişik, değişik, değişik... Yani koleksiyon yapmaya başladığınızda "Ben Dünya'daki tüm paraları biriktireceğim." derseniz o koleksiyonu tamamlamanız hiçte kolay olmayacaktır. Mutlaka bir hedef koymalısınız kendinize. Mesela bir kaç örnek vermek gerekirse;
- Osmanlı son 6 padişah döneminde darp edilen gümüş madeni paralar. (Not: Osmanlı paralarının son 6 padişah döneminde darp edilenlerini biriktirmek yasaldır.)
- Türkiye 6. , 7. , 8. ve 9. emisyon kağıt paraların hepsi çil koleksiyonu. (Bu iş için para harcayabilecekseniz hepsi A01 yapabilirsiniz.)
- Dünya'daki şu anda bağımsız ülkelerden birer tane madeni para veya kağıt para.
- Hayvan figürlü madeni paralar.
gibi koleksiyonlarla bu hobiye başlayabilirsiniz.

Para seçerken dikkat edilecek hususlar ise şunlardır.
-    Paranın kondüsyonu çok önemlidir. Özellikle koleksiyonunuzu daha sonra satmayı planlıyorsanız bu daha çok önemlidir. Örneğin Türkiye 6. , 7. , 8. ve 9. emisyon kağıt paraları koleksiyonunuz hepsi çil değilse "maddi olarak" pek değerli değildir. (Eski paraların bendeki değeri bazen maddiyatı aşıyor, kimler kullandı, kimler kazandı, kimler harcadı gibi)
-    Paranın yaşı ve nadirliği önemlidir. Genellikle paralar ne kadar eski ve/veya ne kadar az bulunursa o denli değerlidir. Mesela 1926 5 kuruş temizi 5 TL ederken, 1948 1/2 kuruş değeri temizi 1000 TL'yi geçmektedir.  Çünkü 1/2 kuruş çok az darp edilmiştir.
-    Paranın yapıldığı madende çok önemlidir. Gümüş veya altın bir para yüzyıllar sonra bile çok değerli olacaktır.
-    Paranın tedavülden kalktığı zamanki değeri de önemlidir. Mesela şu anda paralarımız tedavülden kalksa piyasada en az 200 TL kalır ve 20 yıl sonra evinizde sakladığınız çil 200 TL kağıt parayı bir koleksiyonere iyi bir paraya satabilirsiniz. 1. emisyon 1000 TL'ye olduğu gibi. Tedavülden kalktığı zaman herkez yeni paralarla değiştirmek için götürmüş ve şu anda 1. emisyon 1000 TL piyasada sadece 3 tane var ve değeri 250000 TL'leri geçiyor. (Güvendik FİŞEKÇİOĞLU bu değeri biçmişti 1. emisyon 1000 TL'sine)
-    Hatalı paraların değerli olması da ayrı bir konudur. En modern darphanelerde bile hatalı paralar basılabilmektedir. Ve bu hata (erör) ne kadar nadirse para o kadar değerli olur. Mesela 1975 1 TL çili bile sadece 5 TL ederken, kenar yazısı "TÜRKİYE CUMHURİYETİ" yazılacağına yanlışlıkla "CUMHURİYETİ CUMHURİYETİ" olarak basılan az sayıda 1975 1 TL'ye sahipseniz çil olanını 300 TL'ye satabilirisiniz.

Umarım faydalı olmuşumdur.

Bu işin sabır gerektiren bir iş olduğunu tekrar hatırlatmak isterim. Mutlaka bu konuyla alakalı kaynakları okumanızı öneriyorum. Hep araştırmacı olun.

"Para geçmişten bir iz, geleceğe bir izdir." 

Serdar YAY