1 KURUŞ (Güncellendi Şubat 2019)

Cumhuriyet Dönemi'nde günümüze kadar son çıkan yeni kuruş haricinde 8 çeşit 1 kuruş tedavül edilmiştir. Bunların son 4 tanesi aynı çapta ve şekildedir ancak metal alaşımları farklıdır. Gelin şimdi bu 8 çeşit "1 kuruş"u tanıyalım.

1 KURUŞ (1935-1937)

• 1935, 1936 ve 1937 yıllarında basılmıştır.
• %75 Bakır ve %25 Nikel içeren bir alaşımdan üretilmiştir.
• Ağırlığı 2,5 gramdır. Çapı 18,5 mm ve kalınlığı 1,13 mm'dir. Kenarı tırtıklıdır.
• 1935 ve 1950 yılları arasında tedavülde kalmıştır.
• Darphane bu paradan 1935 yılında 784.000 adet; 1936 yılında 5.300.000 adet ve 1937 yılında 4.500.000 adet olmak üzere toplam 10.584.000 adet darp etmiştir(1).
• Günümüzde 1935 tarihli basımı az bulunur niteliktedir ve çil kondüsyonunun katolog değeri "55$" dır. 1936 ve 1937 tarihli baskılarının çil kondüsyonunun kataoloğ değerleri 1935'e göre biraz daha düşük olup "20-25 $" civarındadır (1).

1 KURUŞ (1938-1944)

• 1938, 1939, 1940, 1941, 1942, 1943 ve 1944 yıllarında basılmıştır. (1935-1937) seri 1 kuruştan tek farkı kenarlarının dalgalı oluşudur.
• %75 Bakır ve %25 Nikel içeren bir alaşımdan üretilmiştir.
• Ağırlığı 2,5 gramdır. Çapı 18,5 mm ve kalınlığı 1,13 mm'dir. Kenarı düzdür.
• 1938 ve 1950 yılları arasında tedavülde kalmıştır.
• Darphane bu paradan 1938 yılında 16.400.000 adet; 1939 yılında 21.600.000 adet; 1940 yılında 8.800.000 adet; 1941 yılında 6.700.000 adet; 1942 yılında 10.800.000 adet; 1943 yılında 4.000.000 adet ve 1944 yılında 6.000.000 adet olmak üzere toplam 74.300.000 adet darp etmiştir(1).
• Günümüzde 1940 tarihli basımı az bulunur ve çil kondisyonda olanının kataloğ değeri "55 $"dır. Bu parayı 1943 tarihli 1 kuruş takip eder, çil kondisyonunun katalog değeri "12 $"dır. Diğer tarihli basımların çil kondisyonları yaklaşık "5 $"a temin edilebilir(1).

1 KURUŞ (1947-1951)

• 1947, 1948, 1949, 1950 ve 1951 yıllarında basılmıştır. Halk arasında "delikli 1 kuruş" olarak bilinir.
• %70 Bakır ve %30 Çinko içeren bir alaşımdan üretilmiştir.
• Ağırlığı 2,25 gramdır. Çapı 18 mm ve kalınlığı 1,15 mm'dir. Kenarı düzdür. Ortası deliktir.
• 1947 ve 1965 yılları arasında tedavülde kalmıştır.
• Darphane bu paradan 1947 yılında 890.000 adet; 1948 yılında 35.470.000 adet; 1949 yılında 29.530.000 adet; 1950 yılında 32.800.000 adet ve 1951 yılında 6.310.000 adet olmak üzere toplam 105.000.000 adet darp etmiştir(1).
• 1947 yılı basımı az bulunur ve çil kondüsyonunun katalog değeri "8,5 $" dır. Diğer tarihli basımların çil kondüsyonlarının katalog değerleri "2,5 - 3,5 $" civarındadır.

1 KURUŞ (1961-1963)

• 1961, 1962 ve 1963 yıllarında basılmıştır.
• %70 Bakır ve %30 Çinko içeren bir alaşımdan üretilmiştir.
• Ağırlığı 1 gramdır. Çapı 14 mm ve kalınlığı 0,89 mm'dir. Kenarı düzdür.
• 1961 ve 1965 tarihleri arasında dolaşımda kalmıştır.
• Darpane bu paradan 1961 yılında 1.180.000 adet; 1962 yılında 3.520.000 adet ve 1963 yılında 1.085.000 adet olmak üzere toplam 5.785.000 adet darp etmiştir.
• Bütün baskılar günümüzde rahatlıkla bulunabilmektedir ve çil kondüsyonlarının katalog değeri "1 $" dır (1).
• 1963 yılında bu tür paranın basımı durdurulmuş ve paranın alaşımı değiştirilerek 1963 basımı %95 Bakır içeren paralarla devam etmiştir. Yani aynı yılda iki farklı 1 kuruş basılmıştır.

1 KURUŞ (1963-1968)

• 1963, 1964, 1965, 1966, 1967 ve 1968 yıllarında basılmıştır. (1961-1963) serisi 1 kuruştan farkı alaşımındaki bakır miktarının fazla olması ve 0,03 mm daha ince olmasıdır.
• %95 Bakır, %4 Kalay ve %1 Çinko içeren bir alaşımdan üretilmiştir.
• Ağırlığı 1 gramdır. Çapı 14 mm ve kalınlığı 0,86 mm'dir. Kenarı düzdür.
• 1963 ve 1969 yılları arasında tedavülde kalmıştır.
• Darphane bu paradan 1963 yılında 1.085.000 adet; 1964 yılında 2.520.000 adet; 1965 yılında 1.860.000 adet; 1966 yılında 1.820.000 adet; 1967 yılında 2.410.000 adet ve 1968 yılında 1.040.000 adet olmak üzere toplam 10.735.000 adet darp etmiştir(1).
• 1963 yılı basımının çil kondisyonunun kataloğ değeri "2 $"dır. Diğer yılların baskılarının çil kondisyonlarının katalog değeri ise "1,25 $"dır (1).

1 KURUŞ (1969-1974)

• 1969, 1970, 1971, 1972, 1973 ve 1974 yıllarında basılmıştır. (1969-1974) seri 1 kuruştan tek farkı alaşımındaki bakır oranının biraz daha fazla olmasıdır.
• %97 Bakır, %2,5 Çinko ve %0,5 Kalay içeren bir alaşımın ürünüdür.
• Ağırlığı 1 gramdır. Çapı 14 mm ve kalınlığı 0,86 mm'dir. Kenarı düzdür.
• Para 1969 ve 1976 seneleri arasında dolaşımda kalmıştır.
• Darpane bu paradan 1969 yılında 900.000 adet; 1970 yılında 1.420.000 adet; 1971 yılında 2.940.000 adet; 1972 yılında 720.000 adet; 1973 yılında 540.000 adet ve 1974 yılında 510.000 adet olmak üzere 7.030.000 adet darp etmiştir.
• Bütün basım yıllarındaki paralar bugün kolaylıkla kolleksiyon amaçlı elde edilebilmektedir ve çil kondisyonlarının katalog değeri "1,25 $"dır(1).

1 KURUŞ (1975-1977)

• 1975, 1976 ve 1977 yıllarında basılmıştır. 1961 yılından beri süregelen "bakır" ağırlıklı alaşımın aksine bu yıllarda basılan 1 kuruş "aliminyum" ağırlıklıdır. Bu yüzden rengi artık bakır rengi değil, metalik gridir.
• %99,5 Aliminyum, %0,4 Demir ve %0,1 Diğer Metallerden oluşan alaşımın ürünüdür.
• Ağırlığı 0,4 gram olup, Cumhuriyet tarihimizin "en hafif" parası olma özelliğine sahiptir. Çapı 14 mm ve kalınlığı 1 mm'dir.
• 1975 ve 1989 yılları arasında tedavül edilmiştir.
• Darphane bu paradan 1975 yılında 690.000 adet; 1976 yılında 200.000 adet ve 1977 yılında 108.000 adet olmak üzere toplam 998.000 adet darp etmiştir.
• Bu serinin koleksiyonerler açısından en değerlisi en az basılan ve son basım olan 1977 tarihli paradır. 1977 tarihli paranın çil kondisyonunun katalog değeri "3 $" dır. 1975 ve 1976 baskılarının çil kondisyonlarının katalog değeri ise "1,5 $" civarındadır (1).

1 KURUŞ (2009- ........) TEDAVÜLDE

• 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017,2018,2019 yıllarında basılmıştır, halen tedavülde olduğu için basım işlemi devam etmektedir.
• Ağırlığı 2,2 gramdır. Çapı 16,50 mm'dir. Kenarı düzdür.
• 2009'dan beri kullanımdadır.
• Darphane bu paradan 2009 yılında 14.297.000 adet; 2010 yılında 19.637.000 adet; 2011 yılında 13.040.000 adet; 2012 yılında 16.061.000 adet; 2013 yılında 52.620.000 adet; 2014 yılında 15.283.350 adet; 2015 yılında 40.040.000 adet; 2016 yılında 37.664.600 adet; 2017 yılının 31.710.600 adet; 2018 yılında 35.839.000 adet, 2019 ilk 1 ayında 2.400.000 adet olmak üzere toplam 278.592.550 adet darp etmiştir.
• Kullanımda olan bir para olduğu için piyasa değeri 1 Kuruş'tur. (2)

KAYNAK:

(1) http://www.turkishbanknotes.info/
(2) http://www.darphane.gov.tr/